De nadruk komt in organisaties en HR-beleid, steeds meer te liggen op het bevorderen van positieve toestanden bij werknemers, zoals bevlogenheid, welbevinden en gezondheid. Vanwege de vergrijzing, opschuivende pensioenleeftijd en het toegenomen aantal zelfstandigen die zelf het risico op de gevolgen van arbeidsongeschiktheid dragen, is het immers van belang om werknemers langer gezond aan het werk te houden en daarmee te investeren in hun duurzame inzetbaarheid, het werkterrein van de arbeids- en gezondheidspsycholoog (NIP, 2013).

 

Door in te zetten op gezond werken en de duurzame inzetbaarheid van werknemers (ook wel sociale innovatie genoemd als dit ook ten doel heeft de productiviteit te verhogen) kan er een belangrijke bijdrage geleverd worden aan het duurzaam en productief inzetten en behouden van werkenden op de arbeidsmarkt (NIP, 2013).

 

Tegelijkertijd wordt er op deze manier preventief ingespeeld op werkstress en verzuim. Duurzame inzetbaarheid betekent dat werknemers doorlopend in hun arbeidsleven over daadwerkelijk realiseerbare mogelijkheden alsmede over de voorwaarden beschikken om in huidig en toekomstig werk met behoud van gezondheid en welzijn te (blijven) functioneren. Dit impliceert een werkcontext die hen hiertoe in staat stelt, evenals de attitude en motivatie om deze mogelijkheden daadwerkelijk te benutten (Van der Klink, 2011). Werkgevers zullen dus moeten investeren in de positieve toestanden van werknemers, zoals gezondheid, welbevinden en bevlogenheid, om de kosten die verbonden zijn aan verzuim terug te dringen, de arbeidsproductiviteit te verhogen en zodoende de duurzame inzetbaarheid te bevorderen.

 

Investeren in positieve toestanden van werknemers kan bijvoorbeeld door het bevorderen van bevlogenheid. Bevlogenheid is een belangrijk thema binnen de arbeids- en gezondheidspsychologie en draagt bij aan de gezondheid en het welzijn van werknemers op de werkvloer (Schimazu & Schaufeli, 2009). Wanneer er een optimale fit is tussen persoon en organisatie zal dit leiden tot bevlogen personeel en daarmee tot positieve organisatie uitkomsten zoals een verhoogde productiviteit en minder verzuim, wat bijdraagt aan de duurzame inzetbaarheid van werknemers (Schaufeli, 2011).

 

Bevlogenheid is een positieve, affectieve toestand van opperste voldoening die wordt gekenmerkt door vitaliteit, toewijding en absorptie (Schaufeli & Bakker, 2004). Vitaliteit staat voor energiek, veerkrachtig, fit en onvermoeibaar door kunnen werken. Toewijding wordt gekenmerkt door een sterke betrokkenheid bij het werk, gevoelens van trots en enthousiasme over het werk, en het werk als inspirerend, uitdagend, nuttig en zinvol ervaren. Ten slotte wordt absorptie gekenmerkt door het helemaal opgaan in het werk, waardoor het moeilijk is om zich er los van te maken (Schaufeli & Bakker, 2004). Bevlogen werknemers blijken tevreden te zijn met hun werk, voelen zich betrokken bij hun werk en zijn loyaal naar de organisatie (Schaufeli & Salanova, 2007). Daarnaast tonen zij initiatief, zetten zij zich extra in voor hun werk, zijn ze gezond en leveren zij betere arbeidsprestaties Nederlands Instituut van Psychologen Aan de andere kant zal de neiging de organisatie te verlaten- en het ziekteverzuim verminderen (Schaufeli, 2011).

 

Wat levert bevlogenheid in organisaties op? Bevlogen werknemers zijn belangrijk voor het succes van organisaties. Zo liet de organisatie Hay Group (2001) in hun boek ‘Engage Employees and Boost Performance’ zien dat bevlogen werknemers 43% meer omzet genereren dan niet bevlogen werknemers. Bedrijven die hoog scoorden op bevlogen personeel lieten binnen een jaar een verhoging in de winst zien van 2,06%, terwijl bedrijven met een lage score op bevlogenheid juist een daling van 1,38% in de winst lieten zien (ISR, 2003). Gallup heeft in 2010 onderzoek gedaan bij 152 organisaties en heeft daarbij bevlogen versus niet-bevlogen afdelingen vergeleken. Bevlogen afdelingen lieten 38% minder verzuim zien, scoorden 18% hoger op de productiviteit en 13% hoger op de winst dan niet bevlogen afdelingen.

 

Ook het jaarlijkse onderzoek van Effectory en Intermediair (2014) in Nederland laat het belang van bevlogenheid voor het succes van organisaties zien. Zij doen jaarlijks onderzoek naar de beste werkgevers van Nederland, waarbij organisaties, die boven een vastgestelde normscore presteren, een plek in de beste werkgeverslijst kunnen verdienen. De Beste werkgevers hebben een hoog percentage aan bevlogen en/of betrokken personeel.

 

Zo blijkt bij Stichting Buurtzorg, de beste werkgever van 2014, 97,1% van de werknemers bevlogen en/of betrokken te zijn. Beste werkgevers onderscheiden zich van andere organisaties doordat zij investeren in de gezondheid en het welbevinden van hun personeel en de fit tussen werknemers en organisatie optimaliseren (Effectory & Intermediair, 2014). Zo kan de organisatie randvoorwaarden scheppen voor een positief en gezond werkklimaat zoals goede arbeidsomstandigheden, - arbeidsvoorwaarden en ontwikkelingsmogelijkheden (Effectory & Intermediair, 2014).

​

Klik hier om het gehele onderzoeksrapport te lezen

​

Marleen de Koning (2015)

Nederlands Instituut voor Psychologen

​

​